Εισήγηση-Τοποθέτηση του Αντιπροέδρου της Ο.Λ.Μ.Ε. στην Επιτρ. Μορφ. Υποθ. για το νομοσχέδιο του Υπ. Παιδείας (2/6/20)

Κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων,

Κυρία Υπουργέ,

Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,

Επειδή υπάρχουν πάρα πολλά άρθρα του παρόντος πολυνομοσχεδίου που αφορούν τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και επειδή ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος είμαστε υποχρεωμένοι να προβούμε σε μία περιληπτική αναφορά των άρθρων που μας απασχολούν και παράλληλα παρακαλούμε για την ανοχή σας στο θέμα του χρόνου.

Με το άρθρο 4 παράγραφοι 3 και 6, σε συνδυασμό με το άρθρο 8 παράγραφοι 4 και 5 αυστηροποιούνται τα κριτήρια προαγωγής και απόλυσης καθώς προβλέπεται η αύξηση των γραπτώς εξεταζομένων μαθημάτων από 4 σε 7 στα Γυμνάσια, και τίθεται ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή του μαθητή στις επαναληπτικές εξετάσεις τα μαθήματα στα οποία έχει κάτω από 10 να μην ξεπερνούν τα 4. Σε αντίθετη περίπτωση υποχρεούται να επαναλάβει την τάξη. Επίσης, στα Λύκεια αυξάνεται ο βαθμός ετήσιας προαγωγής σε 10 και καθορίζονται επαναληπτικές εξετάσεις για όσους μένουν μετεξεταστέοι στα Γυμνάσια και στα Λύκεια, το Σεπτέμβρη αντί τον Ιούνη και καταργείται η ενισχυτική διδασκαλία του Ιουνίου. Με όλες τις παραπάνω διατάξεις διαφωνούμε.

Με το άρθρο 9 που προβλέπει την επαναφορά της Τράπεζας Θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας για το Λύκειο και την υποχρέωση των εκπαιδευτικών να επιλέγουν υποχρεωτικά το 50% των θεμάτων από αυτήν την Τράπεζα θα έχουμε ως συνέπεια σε συνδυασμό με τα προαναφερόμενα άρθρα τη σχολική αποτυχία, την αύξηση της μαθητικής διαρροής, τη μετατόπιση του κέντρου βάρους από τη διαδικασία της μάθησης στις εξετάσεις. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με την προηγούμενη εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων, η μαθητική διαρροή εκτινάχθηκε από το 4% στο 23%. Είναι δεδομένο ότι οι μαθητές που θα θιγούν περισσότερο είναι εκείνοι των ευάλωτων κοινωνικών τάξεων, όταν μάλιστα οι δημόσιες υποστηρικτικές δομές είτε υπολειτουργούν είτε δεν υπάρχουν καθόλου.

Είμαστε, κατηγορηματικά αντίθετοι με το άρθρο 9, όπως και με τα προηγούμενα, διότι ο στόχος του σχολείου θα πρέπει να είναι η μετάδοση όσο το δυνατόν περισσότερων γνώσεων και η διαπαιδαγώγηση των μαθητών και όχι η απομάκρυνσή τους από τα σχολεία.

Με το άρθρο 5 σε συνδυασμό με το άρθρο 61 παράγραφος 1 επιχειρείται ένας απόλυτος αναχρονισμός με την αναγραφή του χαρακτηρισμού της διαγωγής. Πρόκειται παιδαγωγικά για μία αντιεπιστημονική επιλογή που θα οδηγήσει στον κοινωνικό στιγματισμό εφ’ όρου ζωής των μαθητών που βρίσκονται σε μία ευαίσθητη ηλικία.

Με το άρθρο 7 που αναφέρεται στη διάρθρωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων ΓΕ.Λ. και την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση αποφοίτων ΓΕ.Λ., σε συνδυασμό με το άρθρο 61 παρ. 3 καταργείται το μάθημα της Κοινωνιολογίας από τα Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα της Ομάδας Προσανατολισμού ανθρωπιστικών σπουδών. Είναι γνωστή η αξία του γνωστικού αντικειμένου της Κοινωνιολογίας και θεωρούμε ακατανόητη και αντιεπιστημονική την επιλογή αυτή γιατί η συγκεκριμένη Ομάδα Προσανατολισμού περιλαμβάνει το 1^ο Επιστημονικό Πεδίο Ανθρωπιστικών Σπουδών και Κοινωνικών Επιστημών που αποτελείται κατά 75% από τμήματα των Κοινωνικών Επιστημών. Έντεκα (11) Κοσμήτορες και το σύνολο των Πανεπιστημιακών τμημάτων κρίνουν το μάθημα της Κοινωνιολογίας ως προαπαιτούμενο για την εισαγωγή στα τμήματα αυτά και σε κάθε περίπτωση κρίνουμε ως άκρως απαραίτητη την παραμονή του μαθήματος της Κοινωνιολογίας στα εξεταζόμενα μαθήματα παράλληλα με τα Λατινικά. Επίσης διαφωνούμε με την παράγραφο 5 που προβλέπει την επαναφορά συντελεστών βαρύτητας σε δύο γνωστικά αντικείμενα εξεταζόμενα πανελλαδικά. Όλα τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, θεωρούμε ότι πρέπει να έχουν την ίδια βαρύτητα.

Με τα άρθρα 10 έως 23 επιχειρείται να αυξηθεί ο αριθμός των Προτύπων και Πειραματικών σχολείων. Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι με την ίδρυση Προτύπων σχολείων που συνδέονται άμεσα με την έννοια της Αριστείας, ενός απόλυτα φορτισμένου ιδεολογικά όρου, ενός σχολείου που θα αφορά ολίγους μαθητές και εκπαιδευτικούς με αποκλεισμό των περισσοτέρων αφού προβλέπονται εξετάσεις εισαγωγής των μαθητών καθώς και ιδιαίτερα αυξημένα προσόντα και συνεχείς αξιολογήσεις των εκπαιδευτικών που θα υπηρετούν σε αυτά. Αυτό το πολλαπλό και πολυεπίπεδο σύστημα αξιολόγησης που θα τυγχάνουν οι υπηρετούντες εκπαιδευτικοί στα Πρότυπα Πειραματικά ανησυχούμε ότι θα αποτελέσει ένα πρότυπο αξιολόγησης το οποίο θα επεκταθεί ως μοντέλο και στους υπόλοιπους υπηρετούντες εκπαιδευτικούς στη δημόσια εκπαίδευση.

Εάν προστρέξουμε στο άρθρο 13, παράγραφος 1, όπου αναφέρονται οι προϋποθέσεις ίδρυσης Προτύπων Πειραματικών Σχολείων, μεταξύ των ως άνω προϋποθέσεων αναφέρονται η υλικοτεχνική υποδομή, η επάρκεια προσωπικού, που σημαίνει ότι το ίδιο το νομοσχέδιο κατηγοριοποιεί τα σχολεία της δημόσιας εκπαίδευσης σε εκείνα των Αρίστων και στα άλλα των υπολοίπων μαθητών - εκπαιδευτικών. Δεν είμαστε αντίθετοι με τα Πειραματικά σχολεία τα οποία θα πρέπει να συνδέονται με τα Πανεπιστήμια, ώστε με τυχαίο δείγμα μαθητών και εκπαιδευτικών να πειραματίζονται σε νέες διδακτικές μεθόδους, να εφαρμόζουν καινοτόμα προγράμματα, δειγματικές διδασκαλίες, ώστε το αποτέλεσμα που θα προκύπτει να είναι αντικειμενικό και να επεκτείνεται μετά η εφαρμογή του στα υπόλοιπα σχολεία δημόσιας εκπαίδευσης.

Με τα άρθρα 33, 34, 35 και 36 επιχειρείται στην ουσία η κατάργηση του νόμου 4547/2018 που αφορά την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας. Ιδιαίτερα με την κατάργηση του άρθρου 47 του νόμου 4547/2018 και την αντικατάστασή του από το άρθρο 33 του παρόντος νομοσχεδίου σε συνδυασμό με τα άρθρα 34 , 35 με την προσθήκη του 47α και 47β στο νόμο 4547, επιβάλλεται η εφαρμογή ενός άλλου μοντέλου αυτοαξιολόγησης που δεν έχει καμία σχέση με την εσωτερική αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου. Είναι διάχυτη σε όλα τα επίπεδα και πολλαπλή η εξωτερική αξιολόγηση των σχολείων από την επανεργοποίηση της Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε., των στελεχών Διοίκησης, των Συντονιστών και του ΙΕΠ που υπεισέρχονται και στον προγραμματισμό και στην αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου και στις δράσεις με τη δημιουργία υποχρεωτικά ομάδων δράσεων. Η υποχρεωτική ανάρτηση της Έκθεσης Προγραμματισμού και Απολογισμού στη σελίδα του σχολείου, η αναλυτική αποστολή της Έκθεσης στα ΠΕΚΕΣ από τα σχολεία και στην Ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή του ΙΕΠ με ονομαστικοποιημένες όλες τις Εκθέσεις και στις οποίες θα έχουν πρόσβαση όλοι οι προαναφερόμενοι φορείς, ομοίως και οι αναλυτικές Εκθέσεις των ΠΕΚΕΣ για κάθε σχολείο που θα στέλνονται στις ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή του ΙΕΠ, είναι μια διαδικασία καθαρά εξωτερικής αξιολόγησης, η οποία θα οδηγήσει άμεσα στην κατηγοριοποίηση των σχολικών μονάδων και στη σύνδεση της αυτοαξιολόγησης με την επερχόμενη ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Ενδεικτικά αναφέρουμε την περίπτωση του άρθρου 33 παράγραφος 8, όπου δύνανται οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί στις ομάδες δράσης να ζητούν και να λαμβάνουν βεβαίωση της συμμετοχής τους. Θεωρούμε ότι το Υπουργείο Παιδείας θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη συναίνεση του κλάδου εφαρμόζοντας τον ισχύοντα νόμο 4547/2018 σε ό,τι αφορά την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας. Γιατί για εμάς η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας είναι μια καθαρά εσωτερική διαδικασία που αφορά αποκλειστικά τους Συλλόγους Διδασκόντων και θα πρέπει να οδηγεί στη βελτίωση του παρεχόμενου έργου χωρίς καμία τιμωρητική πρόβλεψη και θα αποβλέπει στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Τέλος, εντύπωση προκαλεί η Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους όπου στο Κεφάλαιο Δ΄ (σελ. 16), στο άρθρο 101 παρ. 1 καταργείται το Εθνικό Κέντρο Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών, υπό την αιγίδα του Ανοιχτού Πανεπιστημίου, που στην ουσία καταργεί το άρθρο 240, παρ. 5 του νόμου 4619/2019.

Σε ό,τι αφορά τα άρθρα 42, 43, 45, 46 που αφορούν θέματα πρόσληψης αναπληρωτών, προϋπηρεσίας αναπληρωτών και ποινές αναπληρωτών από παραίτηση ή άρνησή τους επισημαίνουμε τα εξής: διαφωνούμε, ειδικά με το άρθρο 42, με το ανώτατο όριο των 120 μηνών για την προσμέτρηση της προϋπηρεσίας των εκπαιδευτικών. Θα πρέπει να προσμετράται το σύνολο της προϋπηρεσίας που έχει αποκτηθεί από την υπηρέτηση στα σχολεία της δημόσιας εκπαίδευσης. Επίσης, διαφωνούμε με το προσοντολόγιο που μοριοδοτείται σύμφωνα με το νόμο 4589/2019 και εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ. Επίσης, διαφωνούμε με το άρθρο 45 που επιβάλλει ποινή διετούς αποκλεισμού σε περίπτωση άρνησης ή παραίτησης. Επίσης, διαφωνούμε και με το άρθρο 46 που αφορά στην Ειδική πρόσκληση για την πρόσληψη αναπληρωτών που επιβάλλει ποινή 3ετούς αποκλεισμού σε περίπτωση άρνησης ή παραίτησης. Πιστεύουμε ότι αντί για ποινές θα πρέπει το Κράτος να παρέχει κίνητρα ώστε να διευκολύνει τους εκπαιδευτικούς στο έργο τους.

Τέλος, το άρθρο 45 προβλέπει ότι κατά τη διαδικασία των τοποθετήσεων προηγείται η κάλυψη λειτουργικών κενών σε πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Εάν εφαρμοστεί αυτή η πρόβλεψη τότε θα έχουμε παραβίαση των Πινάκων των αναπληρωτών. Όσοι έχουν περισσότερα μόρια και προηγούνται κινδυνεύουν να τοποθετηθούν σε δυσμενείς περιοχές, ενώ εκείνοι οι οποίοι έπονται με λιγότερα μόρια σε ευνοϊκότερες. Αντιπροτείνουμε η πρόσληψη όλων των αναπληρωτών εκπαιδευτικών να ολοκληρώνεται μέχρι την 1^η Σεπτέμβρη και να αναλαμβάνουν υπηρεσία παράλληλα με τους μόνιμους εκπαιδευτικούς.

Ζητάμε την απόσυρση και τη μη ψήφιση του πολυνομοσχεδίου και επειδή ουδέποτε διεξήχθη διάλογος ζητάμε την έναρξη ενός πραγματικού και εποικοδομητικού διαλόγου με το Υπουργείο Παιδείας που θα λάβει επιτέλους υπόψη του τις προτάσεις του κλάδου.